JUBILEUSZ 10-LECIA USTAWY O ROD

gru 13, 2023

Właśnie mija 10 lat od uchwalenia ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o rodzinnych ogrodach działkowych, które należy uznać za fundamentalne osiągnięcie polskiego ruchu ogrodnictwa działkowego. Wydarzenie to zwieńczyło bowiem starania rzeszy polskich działkowców o zapewnienie dogodnych warunków do użytkowania działek, ochrony istnienia i rozwoju ogrodów działkowych, a także stabilny fundament pod funkcjonowanie skutecznej organizacji broniącej interesów działkowców.  

Już od ponad 10 lat ustawa o ROD jest gwarantem trwałości ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce. Ocaliła dorobek prawny i organizacyjny kilku pokoleń działkowców, w tym zachowała prawie 5 tysięcy ogrodów działkowych. Ponadto w pełni dostosowała przepisy do Konstytucji. Zapewniła działkowcom wolność zrzeszania, zagwarantowała pluralizm organizacji działkowych oraz poszanowanie praw właścicieli gruntów zajętych przez ogrody. Jednocześnie ustawa zachowała wszystkie prawa działkowców. Utrzymała zwłaszcza ich prawa do gruntów i pozostałego majątku (np. infrastruktury, altan). Wprowadziła również szereg rozwiązań, które zagwarantowały działkowcom:

•        prawo do działki ujawniane w księdze wieczystej,

•        możność przenoszenia prawa do działki bezpośrednio między działkowcami,

•        odrębną własność nasadzeń, obiektów i urządzeń na działce,

•        zwolnienie z podatków,

•        udogodniony tryb przejścia prawa do działki w razie śmierci i rozwodu,

•        odszkodowania i tereny zamienne w razie likwidacji ogrodu,

•        zwiększoną ochronę sądową praw działkowców.

Ponadto ustawa wprowadza mechanizmy ochrony przed najpoważniejszymi zagrożeniami dla istnienia ogrodów i praw działkowców. Uregulowała zwłaszcza kwestię likwidacji ogrodów, określając cywilizowane zasady usuwania ogrodów głównie z przestrzeni miejskiej. Zasadniczym wymogiem likwidacji jest przydzielenie terenu zastępczego z odtworzoną infrastrukturą oraz wypłata odszkodowań dla działkowców. Dzięki temu stworzono optymalne warunki do rozwoju miast z zachowaniem substancji ogrodów i praw działkowców. Właśnie  dlatego obecnie w Polsce wciąż mamy tysiące ogrodów, z których korzysta niemal milion polskich rodzin.

Ustawa stworzyła także silne ramy organizacyjne dla funkcjonowania ogrodnictwa działkowego. Większość działkowców i ogrodów skupiona jest w Polskim Związku Działkowców – ogólnopolskiej, samodzielnej i samorządnej organizacji społecznej. PZD dba o praktyczną realizację gwarancji zapisanych w ustawie. Przeciwdziała wszelkim próbom naruszania interesów działkowców poprzez rozmaite działania, a zwłaszcza legislacyjne, sądowe i administracyjne. W szczególności PZD broni istnienia ogrodów przed zakusami rozmaitych inwestorów dążących do likwidowania ogrodów pod cele ściśle komercyjne. Ponadto Związek prowadzi szeroką działalność inwestycyjną, oświatową i medialną, zapewniając rozwój ROD i całego ruchu działkowego.

Mając powyższe na uwadze, należy uznać, że ustawa o ROD stanowi szczytowe dokonanie polskiego ogrodnictwa działkowego. Tylko ustawa może skutecznie chronić słuszne interesy działkowców i ogrodów przed licznymi niebezpieczeństwami grożącymi całemu naszemu ruchowi. Dlatego też obecnie sprawą zasadniczą dla wszystkich członków i struktur Związku jest obrona i zachowanie ustawy o ROD jako gwarantującej istnienie i rozwój rodzinnych ogrodów działkowych dla obecnych i przyszłych pokoleń polskich działkowców.

  Prezes Polskiego Związku Działkowców

                                                      Eugeniusz Kondracki

Warszawa, 13 grudnia 2023 r.

Interpelacja poselska Posła na Sejm RP Bartosza Zawiei

gru 13, 2023

Interpelacja nr 11

do ministra rozwoju i technologii

w sprawie zabezpieczenia istnienia rodzinnych ogrodów działkowych (ROD) w związku ze zmianami w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego

Zgłaszający: Bartosz Zawieja

Data wpływu: 20-11-2023

Szanowny Panie Ministrze,

w nawiązaniu do ostatnich zmian w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego, w tym w szczególności projektu rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie sposobu przygotowania projektu planu ogólnego gminy (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12376658), pragnę podnieść kwestię zabezpieczenia przyszłości rodzinnych ogrodów działkowych (ROD) w Polsce.

Jak wskazuje stanowisko Okręgowej Rady Polskiego Związku Działkowców w Poznaniu, rodzinne ogrody działkowe w mieście znajdują się w różnorodnych lokalizacjach. W Poznaniu sąsiadują one z terenami o różnym charakterze, takimi jak np. lotnisko wojskowe, cmentarz czy zabudowa przemysłowa. Podkreślam, że przykład Poznania jest tu symptomatycznym odzwierciedleniem sytuacji w całym kraju, gdzie ogrody działkowe często mieszczą się w miejscach nieprzewidzianych dla nich w strefach planistycznych wymienionych w ww. projekcie.

Niedawne rozszerzenie o jedną strefę (https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/rodzinne-ogrody-dzialkowe-pod-ochrona), choć jest krokiem w dobrym kierunku, wydaje się jednak niewystarczające. Rodzinne ogrody działkowe pełnią kluczową rolę w społecznościach lokalnych, oferując przestrzeń do rekreacji, edukacji ekologicznej oraz przyczyniając się do poprawy jakości życia mieszkańców i zachowania bioróżnorodności. W obliczu zmian klimatycznych i potrzeby zachowania zieleni miejskiej ich ochrona staje się jeszcze bardziej istotna.

W związku z powyższym proszę o odpowiedź na następujące pytania:

1. Czy istnieją plany rozszerzenia lokalizacji rodzinnych ogrodów działkowych na wszystkie trzynaście stref planistycznych wskazanych w załączniku nr 1 do ww. rozporządzenia, aby umożliwić ich pełną ochronę i rozwój?
2. Jeśli nie, to czy można brak takiej zmiany merytorycznie uzasadnić, uwzględniając fakt, iż ROD występują obecnie w miejscach, które wyraźnie wpisują się w charakter stref nieuwzględniających ROD w projekcie?
3. W jaki sposób „rodzinne ogrody działkowe nie są w najmniejszym stopniu zagrożone zmianami przepisów wynikającymi z reformy planowania i zagospodarowania przestrzennego”, skoro nie zostały uwzględnione we wszystkich trzynastu strefach, choć w nich obecnie występują, jak pokazują przykłady z Poznania?

Z poważaniem

Bartosz Zawieja

Interpelacja posłów Polska 2050 w sprawie ogrodów działkowych w kontekście ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

gru 13, 2023