Na posiedzeniu Krajowego Zarządu PZD z dniu 27 stycznia 2021 roku, przedstawiany został temat związany z wykorzystywaniem i finansowaniem kosztów utrzymania i remontów Domów Działkowca na terenie Rodzinnych Ogrodów Działkowych.

Na podstawie stanowisk przekazanych przez Okręgi do Sekretariatu Biura Jednostki Krajowej wynika, iż w 12 Okręgach, tj. Okręgu w Gorzowie Wielkopolskim, w Kaliszu, w Koszalinie, a także Okręgu Mazowieckim, Pilskim, Podlaskim, Słupskim, Szczecińskim, Toruńsko – Włocławskim, Warmińsko – Mazurskim, Wrocławskim oraz Zielonogórskim problem ten w ogóle nie występuje. Rodzinne Ogrody Działkowe radzą sobie z utrzymaniem istniejących Domów Działkowca a także wykorzystują budynki zgodnie z ich przeznaczeniem. Okręg Pilski wskazuje jedynie, że problem z finansowaniem tych obiektów może wystąpić w przyszłości.

W pozostałych 14 Okręgach, tj. Bydgoskim, Częstochowskim, Elbląskim, Pomorskim, Legnickim, w Okręgu w Lublinie, Łódzkim, Małopolskim, Opolskim, Podkarpackim, Poznańskim, Sudeckim, Śląskim oraz Świętokrzyskim jest to zazwyczaj problem nie pustych i niewykorzystywanych Domów Działkowca, a raczej braku wykorzystania ich potencjału w całości, gdyż w ogromnej większości budynki te są potrzebne, korzystają z nich choćby Zarządy ROD na działalność statutową, funkcjonują tam biura Zarządów ROD, a także są organizowane Walne Zebrania.

Okręgowe Zarządy w sumie wytypowały do badania 449 Domów Działkowca, których potencjał przekracza ich potrzeby.

Niektóre z tych budynków dotychczas były podnajmowane, jednakże zaprzestały tej działalności zgodnie z polityką Związku. Niekiedy także sam ROD użytkował takie obiekty, ale obecnie uznaje, iż dalsze ich utrzymanie przekracza możliwości danego ROD, tym bardziej że brak jest zakładów pracy, które w przeszłości partycypowały w kosztach ich utrzymania. Występują także przypadki łączenia ROD, w efekcie czego pozostają wolne i niepotrzebne Domy Działkowca lub które są wykorzystywane przez PZD w niewielkiej części.

Domy Działkowca w Rodzinnych Ogrodach Działkowych to budynki, dzięki którym Zarząd ROD może prowadzić swoją działalność statutową, może to być miejsce szkoleń, czytelnia, niezbędny magazyn, a nawet miejsce integracji działkowców.

Krajowy Zarząd PZD zauważył, że problem występuje raczej w wykorzystywaniu całego potencjału budynku, w finansowaniu remontów, nie zaś ze zbędnymi obiektami. Mając na uwadze powyższe, należy się zastanowić, co dalej z takimi obiektami? Jakie działania powinien podjąć dany ROD aby zabezpieczyć budynek przed niszczeniem oraz przed dalszą dekapitalizacją, bądź zastanowić się nad zmianą jego przeznaczenia.

Warto podjąć bardziej efektywne rozmowy z samorządami, organizacjami pozarządowymi, czy też fundacjami, których działalność związana jest z działalnością na rzecz społeczności lokalnej, w tym dzieci i młodzieży, seniorów oraz osób niepełnosprawnych, by swoimi dobrami wspomagać rozwój społeczności lokalnej. Krajowy Zarząd PZD w substancji materialnej jakimi są Domy Działkowca upatruje swój znaczny udział i wkład na rzecz szeregu organizacji działających lokalnie. Oczywiście należy zadbać o ich właściwy stan techniczny. Uznajemy, że wspólne zaangażowanie PZD i władz lokalnych może służyć realizacji tych celów.

W niektórych Okręgach część pustych pomieszczeń została udostępniona na działalność szkoleniową, czytelnie, różnego rodzaju działalność stowarzyszeń, czy też działalność Miejskich Ośrodków Pomocy. To świetny pomysł, gdyż tym sposobem PZD i ROD spełniają swoją funkcję, tj. prowadzą działalność społeczną i wychowawczą.

Dobrym rozwiązaniem jest również udostępnianie pustych pomieszczeń, w dużych Domach Działkowca, tym Zarządom ROD, które nie posiadają własnych siedzib.

Krajowy Zarząd PZD nie upatruje rozwiązania w wyzbywaniu się tych obiektów poprzez sprzedaż, gdyż od lat prowadzona polityka Zarządu w tym względzie potwierdza, że PZD nie powinien zbywać użytkowania wieczystego z istniejącymi na nim budynkami w obliczu gdy prawo to uzyskał nieodpłatnie od Gminy lub Skarbu Państwa w celu prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych.

Krajowy Zarząd PZD stoi na stanowisku, że Okręgowe Zarządy PZD winny indywidualnie badać każdy przypadek z uwzględnieniem:

  1. możliwości wykorzystania budynku przez PZD, dany ROD lub sąsiednie ROD, które nie posiadają własnych siedzib,
  2. możliwości wykorzystania przez inne podmioty zewnętrzne, w tym samorządy, organizacje pozarządowe, czy też fundacje, których działalność związana jest z działalnością na rzecz społeczności lokalnej,
  3. możliwości wykorzystania Domów Działkowca na działalność szkoleniową,
  4. możliwości pozyskania środków zewnętrznych na ich remont,
  5. oceny stanu technicznego Domów Działkowca oraz możliwości zakwalifikowania tych, które zagrażają życiu i zdrowiu, do rozbiórki oraz podjęcie niezwłocznych działań w tym względzie.

Reasumując, w chwili obecnej Krajowy Zarząd PZD na podstawie aktualnych informacji przekazanych przez Okręgowe Zarządy PZD nie może generalizować postępowania. Każda sprawa wymaga indywidualnego podejścia i dogłębnej analizy, w tym oceny prawnej.

Krajowy Zarząd PZD   

Warszawa, dnia 28 stycznia 2021 r.

.