Zwykle uważa się, że zima to zupełny zastój w ogrodowych pracach na działce.  W tym czasie można jednak wykonać cięcia drzew i krzewów – szczególnie tych, które zrzuciły liście jesienią i przeszły w okres spoczynku. Niewłaściwie cięte mogą chorować i zamierać, dlatego zawsze najpierw lepiej dowiedzieć się, jak i które gatunki można przycinać  zimą. Warto także pamiętać, że wiele krzewów nie wymaga cięcia w ogóle.

Których drzew lepiej nie ciąć zimą lub wczesną wiosną?

Brzozy, kasztanowce, klony, orzechy włoskie i wiązy lepiej przyciąć pod koniec lata (we wrześniu), gdy ich wzrost jest już bardzo wolny. W tym czasie przygotowują się już do spoczynku zimowego. W drzewach tych soki zaczynają krążyć już pod koniec zimy i cięcie w tym okresie mogłoby skończyć się osłabieniem lub chorobą rośliny.

Cięcie drzew owocowych

To szczególnie ważne cięcie dla działkowców. Można śmiało stwierdzić, że drzewa owocowe potrzebują cięcia co roku. Jeśli zima jest łagodna, już w styczniu można przycinać gatunki odporne na mróz. Jeżeli jest bardzo mroźna – lepiej poczekać do marca. Najdogodniejszym terminem tego zabiegu jest przełom lutego i marca, czyli po największych mrozach, a przed pękaniem pąków.

Usuwamy pędy chore, zniekształcone, rosnące do środka korony, krzyżujące się oraz silne pędy rosnące pionowo do góry, czyli wilki. Drzewo, które ma mniej pędów, ale zdrowych, rodzi dorodniejsze owoce niż to, które ma dużo słabych. Drzewa i krzewy lepiej przycinać tylko wówczas, gdy nie ma dużego mrozu – w suche i słoneczne dni, bo mniejsza jest wtedy możliwość infekcji drewna i kory.

Niektóre z drzew, na przykład czereśnie i wiśnie, są bardzo wrażliwe na choroby drewna. Zimą łatwiej dochodzi do infekcji dlatego lepiej ciąć je latem – po zbiorze owoców.

Które rośliny nie potrzebują przycinania?

Azalie, kaliny, ketmie syryjskie, magnolie, oczary omszone, perukowce podolskie, różaneczniki, sumaki octowce, złotokapy źle znoszą przycinanie. W razie konieczności wystarczy jedynie przyciąć w marcu chore, przemarznięte lub uszkodzone gałęzie.

Należy pamiętać, iż po cięciu należy zabezpieczyć świeże rany (zwłaszcza te o średnicy powyżej 5 cm) przed wnikaniem chorób grzybowych i nadmiernym wysychaniem drewna.

Do tego celu najczęściej używamy farby emulsyjnej z dodatkiem środka grzybobójczego oraz różnego rodzaju maści i balsamów dostępnych w sklepach ogrodniczych. Może to być maść ogrodnicza, Funaben lub preparat zwany niekiedy sztuczną korą (Lac Balsam, Eco Balsam). Jeśli chcemy przyciąć konary bardzo wysokiego drzewa, najlepiej będzie, jeśli skorzystamy z pomocy doświadczonego fachowca lub firmy.

Zobacz także:

film z pokazu cięcia drzew i krzewów – ROD „Pratulińska”w Warszawie

Maciej Aleksandrowicz

st. instruktor ds. ogrodniczych

OZ Mazowiecki PZD