Zgodnie z planem szkoleń dla ROD miast Katowice, Mysłowice i Siemianowice w dniu 21.09.2023r. w siedzibie Okręgu Śląskiego PZD w Katowicach odbyło się pierwsze po przerwie wakacyjnej szkolenie dla prezesów zarządów ROD. Szkolenie rozpoczęli przedstawiciele firmy UNIMAP od omówienia realizacji nowych planów zagospodarowania dla ROD biorących udział w programie „Rozwój zielonej infrastruktury poprzez wsparcie ogrodów działkowych”. Plan szkoleń ogrodniczych i proponowaną tematykę na ostatni kwartał br. przedstawiła instruktor ds. ogrodniczych Okręgu Śląskiego Dominika Wojciechowska, a bieżące sprawy finansowe ROD w kontekście stwierdzonych uwag w czasie analizy dokumentów finansowych z ROD omówiła księgowa OFK Honorata Kłosowska.

Zasadnicza część szkolenia poświęcona była analizie i przebiegowi Walnych Zebrań Sprawozdawczych, podsumowaniu programu grantowego ARiMR w ROD miast Katowice, Mysłowice i Siemianowice w którym udział brało 47 ogrodów oraz sprawom wynikającym z bieżącej działalności zarządów ROD. Na wszelkie pytania i zgłaszane wątpliwości odpowiadał członek Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców Jan Kwiatkowski.

Dominika Wojciechowska

inspektor ds. ogrodniczych

W wydaniu październikowym „Mojego Ogródka” znajdziecie wiele inspiracji i praktycznych porad ogrodniczych. Aby nie przeoczyć ważnych jesiennych zadań, warto sięgnąć po nowy „Mój Ogródek” i zajrzeć na nasz portal www.mojogrodek.pl.

Trawy ozdobne cieszą się w ogrodach niesłabnącą popularnością. Nic dziwnego – te piękne rośliny to prostota, elegancja i dekoracyjność w jednym. Są dość łatwe w uprawie, więc warto je mieć na działce. Zachęcamy do przeczytania tematu numeru „Jesienne trawy”, w którym wskazujemy jak najlepiej wykorzystać ich urok na działce i cieszyć się z ich walorów dekoracyjnych przez długi czas.

Jeśli macie warzywnik lub chcecie zacząć uprawę warzyw i ziół to nie możecie przeoczyć tych artykułów:

• Co się stało z warzywami? cz. 1 owocowe – Czasem w plonach ogórka, pomidora, papryki czy innych warzyw owocowych znajdujemy egzemplarze nietypowe niekształtne, zdeformowane, spękane. Niepokój nasz może wzrastać, gdy takich warzyw jest dużo. Wyjaśniamy jakie są przyczyny różnych nieprawidłowości i jak ograniczyć to zjawisko. 

• Mrozimy warzywa – Warto różnymi sposobami przedłużyć okres wykorzystywania warzyw w kuchni z korzyścią dla naszego zdrowia i… kieszeni. Różne gatunki można w odpowiednich warunkach przechować przez pewien czas bez uszczerbku dla ich jakości na przykład je zamrażając. Mrożonki są łatwe w wykonaniu, tanie. Podpowiadamy, jak je odpowiednio przygotować, aby korzystać z nich jak najdłużej.

Entuzjastom uprawy gatunków owocowych polecamy artykuły:

• 9 najsmaczniejszych śliwek – Śliwki doskonale smakują, zarówno te zrywane prosto z drzewa, jak i w postaci przetworów. Poza wysokimi walorami smakowymi oraz przydatnością do przetwórstwa mają też korzystny wpływ na zdrowie. Odmiany wybierane na działkę powinny mieć smaczne owoce i wykazywać się odpornością lub niewielką podatnością na choroby i szkodniki, aby można było ograniczyć chemiczną ochronę. Aby cieszyć się przez lata smakiem ulubionych śliwek prosto z drzewa, wybraliśmy najlepsze ich odmiany odpowiednie do uprawy amatorskiej.

• Pigwowiec – Ta egzotyczna roślina azjatycka jest krewnym jabłoni. Choć jest mało popularny, to ze względu na liczne właściwości prozdrowotne i niepowtarzalny smak owoców, warto się nim zainteresować. Wyjaśniamy, jak uprawiać ten ciekawy gatunek i wykorzystać w kuchni jego wartościowe owoce. 

Jeśli interesują Was rośliny ozdobne i aranżacja działki polecamy:

• Rajskie jabłonie – Jabłonie ozdobne to cenny element ogrodu, który cieszy oko przez okrągły rok. Wiosną obsypane są kwiatami, późnym latem i jesienną zdobią je kolorowe rajskie jabłuszka. Pozostają one na drzewach przez całą zimę, stanowiąc kolorowy akcent oraz źródło pokarmu dla ptaków. Mają też zastosowanie we florystyce i w kuchni. Warto dowiedzieć się jakie mają wymagania uprawowe i posadzić chociaż jedno na działce. 

Zagraj przestrzenią – Można łatwo zmienić optycznie przestrzeń za małej lub zbyt dużej działki. Wystarczy poeksperymentować z przestrzenią. Istnieją też rozwiązania problemu zbyt wąskiej lub zbyt szerokiej działki. Prezentujemy architektoniczne rozwiązania

• Pod wysokie drzewa – Pod drzewami panują warunki, które nie stwarzają idealnego stanowiska do wzrostu innych roślin. Brak wody, niedobór światła i zła jakość podłoża. Istnieje jednak grupa gatunków, które doskonale nadają się do posadzenia w tych miejscach, podnosząc ich atrakcyjność. Dlatego zamiast pozostawienia pustki w kompozycji, warto skorzystać z tych niezawodnych roślin, prezentujemy je w artykule. 

Uwaga! Na rynku jest już najnowszy – październikowy numer „działkowca” – największe na rynku pismo ogrodnicze, oferujące rzetelną i sprawdzoną wiedzę. Znaleźć w nim można wiele praktycznych porad na temat najważniejszych zabiegów do wykonania na działce jesienią, inspiracje związane np. z wyborem najlepszych roślin do uprawy, oryginalne kompozycje lub elementy małej architektury oraz wiele innych, aktualnych tematów!

● Jesień to najlepsza pora na zakładanie żywopłotów, szczególnie z gatunków liściastych, niezimozielonych, z tzw. gołym korzeniem, których oferta w tym czasie jest bogata i atrakcyjna cenowo. Opisujemy m.in. różne rodzaje żywopłotów i funkcje jakie mogą spełniać w ogródku. Doradzamy jak je sadzić i przygotować pod nie teren. Polecamy też najlepsze gatunki i odmiany krzewów odpowiednich na żywopłoty, wraz z m.in. zalecanymi rozstawami nasadzeń.

● Przedstawiamy reportaż z ROD „Róża” w Słupcy – zwycięzcy konkursu krajowego „Najlepszy ROD Roku 2023”. Aktywność zarządu ROD i zaangażowanie samych działkowców to kluczowe czynniki, które przyczyniają się do wzorowego funkcjonowania tego ogrodu oraz zyskiwania dobrej opinii wśród lokalnej społeczności i władz. ROD „Róża” w Słupcy to doskonały przykład dla ogrodów w całej Polsce!

● Chcecie być na bieżąco? Czytajcie „Wiadomości”! „Tylko w działkowcu” znajdziecie aktualne informacje na temat wydarzeń w Związku i w ogrodach! W tym numerze: „Krajowe Dni Działkowca Warszawa 2023”.

● Zachęcamy do własnej uprawy warzyw na działkach! Podajemy liczne, przemawiające za tym argumenty, jak np. wysoka wartość odżywcza i cenne walory zdrowotne, świeżość i najwyższa jakość produktów, możliwa do uzyskania tylko w warunkach ekologicznej uprawy w ogródku. Ważne są też względy ekonomiczne – własne uprawy to duże oszczędności dla domowego budżetu, szczególnie przy panującej drożyźnie. Z pewnością warto spróbować, bo to przecież same korzyści!

Poza tym w numerze m.in.:

● Rady na czasie – jesienne przygotowanie gleby.

● Polecamy naturalne nawozy mineralne.

● Sadzimy pełne odmiany tulipanów.

● Uprawiamy jagodę kamczacką – eliksir życia!

● Prace w pasiece w październiku.

● Przedstawiamy relacje z działek i ogrodów.

● Polecamy pyszne i oryginalne potrawy z dyni!

A oprócz tego porady ogrodnicze, gotowe projekty nasadzeń, artykuły o uprawie, pielęgnacji, ochronie roślin, zdrowiu, ekologii oraz wiele innych interesujących tematów!

Pamiętaj! „działkowiec” to nie tylko cenna wiedza i klucz do sukcesu w uprawie działki, to również recepta na zdrowy styl życia!

Zapraszamy do lektury!

Wizyta na warszawskim bazarze przy ulicy Wałbrzyskiej stała się punktem wyjścia do pewnych refleksji. Zacznijmy jednak od faktów, czyli cen… Na tym bazarze w połowie września, czyli w szczycie sezonu uprawowego (ceny powinny być niższe niż zimą) zapłacimy 26 zł za 1 kg borówki, 8−12 zł za śliwki, 5−6 zł za jabłka, 18 zł za morele, 10 zł za brzoskwinie, 6−10 zł za gruszki (‘Klapsa᾽ za 14 zł!), 10 zł za mały pojemnik malin, 15 zł za mały pojemnik truskawek lub 12−18 zł za pudełeczko porzeczek. Za pomidory przyszłoby zapłacić 8–10 zł/kg, za ogórki – 8 zł, za pietruszkę – 12 zł, za cebulę – 7−10 zł, a za sałatę – 5 zł. Towar wyglądający dość estetycznie nie przyciągał jednak tłumów konsumentów – wysokie ceny wyjaśniają wszystko!

Gruszka ‘Klapsa’ w cenie 14 zł/kg

Znacznie większym zainteresowaniem cieszyły się nomen omen stragany uginające się od chińskich  towarów – od wszelkiego rodzaju ubrań po obuwie i plastikowe drobiazgi. A przy owocowo-warzywnych straganach wręcz pustki… Dlaczego? Może warszawiacy zaczęli liczyć ile mają w portfelu? A bez wątpienia mamy coraz mniej – szalejąca inflacja, wysokie stopy procentowe, wzrastające raty itd. Szukamy sposobów na oszczędności. A jednym z takich sposobów może być powrót do uprawy własnych warzyw i owoców. Zanim zalała nas masowa produkcja warzyw i owoców, byliśmy bardziej samowystarczalni i często sami produkowaliśmy żywność. To były czasy kiedy dzieci wiedziały, że marchewka pochodzi z ziemi, a nie z supermarketu. Z dzieciństwa pamiętam ogród moich dziadków, w którym podjadałem prosto z krzaków pełne smaków porzeczki, dojrzały na słońcu niewyobrażalnie słodki agrest, pachnące maliny, aromatyczne winogrona… Może warto wrócić do tamtych smaków?

Małe pudełeczka z malinami – 10 zł, a porzeczki po 12 zł

Osoby żyjące poza miastami często korzystają z takich dobrodziejstw ziemi. Dla ludzi żyjących w miastach, to nie jest już takie proste. Często są zdani na plastikowe pomidory w supermarkecie, kwaśne i drogie borówki w plastikowych kubeczkach… bo tam taniej. Alternatywa to drożyzna na miejskich bazarach, jak ten przy ulicy Wałbrzyskiej. Dlatego też mieszkańcy miast posiadający każdy wolny skrawek ziemi powinni wziąć pod uwagę uprawę własnych owoców i warzyw.

Czereśnie po 26 zł/kg – z pewnością sprowadzone z innego kraju

Na świecie panuje trend polegający na zagospodarowywaniu nawet najmniejszych skrawków zieleni na uprawy ogrodnicze. Warzywa i zioła sadzi się w miniogródkach na dachach lub wolnych parcelach podwórzy. Ta moda (a może raczej potrzeba czasów) nosi nazwę urban gardening, czyli ogrodnictwo miejskie. Rodzinne ogrody działkowe doskonale wpisują się w ten trend. Niezwykły przywilej użytkowania takiego skrawka ziemi mają działkowcy. Dziś zgodnie z duchem czasów – powracajmy do korzeni – do uprawiania na działkach własnych warzyw, owoców i ziół. Dlaczego jeszcze warto?

Śliwki w cenach aż 8−9 zł/kg, a rozpoczyna się na nie sezon

„Żyj długo i szczęśliwie”

Zgodnie z zaleceniami dotyczącymi żywienia warzywa i owoce powinny stanowić podstawę zdrowej diety, więc potrzebujemy ich dużo. Dietetycy zachęcają do spożywania ich pięciu porcji w ciągu dnia (dwie porcje owoców i trzy – warzyw). Jest to naturalne źródło witamin, składników mineralnych, błonnika oraz substancji biologicznie czynnych, które wzmacniają organizm. Dzięki nim zwiększa się odporność przed wirusami, bakteriami i innymi czynnikami chorobotwórczymi. Spożywanie warzyw i owoców zapobiega również rozwojowi chorób cywilizacyjnych takich jak: otyłość, cukrzyca, choroby układu krążenia – miażdżyca i nadciśnienie tętnicze. Na potęgę tyje polskie społeczeństwo. Coraz mniej się ruszamy, i jednocześnie częściej sięgamy po gorszej jakości jedzenie – bardzo przetworzone, pozbawione wartości odżywczych. Porzucamy spożywanie pełnowartościowych, mało lub wcale przetworzonych produktów, takich jak m.in. właśnie warzywa, owoce, zioła.

Cebula nawet 10 zł/kg – to jest drogo

Za słonecznik zapłacimy 5,50 zł

Na bazarze przy ulicy Wałbrzyskiej wiele warzyw i owoców wyglądało idealnie. Niestety nawet na bazary coraz częściej trafiają towary z masowej produkcji lub dalekich krajów. Do takiej produkcji wielkotowarowej dobierane są specjalne odmiany odporne na transport, przydatne do dłuższego przechowywania, jednak często kosztem dobrego smaku i aromatu. I dlatego też własne warzywa i owoce z działki choć mogą być mniejsze, lub mniej kształtne, to jednak będą nieporównanie smaczniejsze. Poza tym uzyskanie „idealnego produktu” wymaga też zastosowania dużych ilości środków ochrony roślin. Tymczasem na działce, aby nawozić i chronić rośliny przed chorobami i szkodnikami, możemy stosować naturalne metody, o których często piszemy w „Działkowcu”. Dzięki temu mamy uprawy ekologiczne, zdrowe. Nieużywanie środków ochrony roślin powoduje też zmniejszenie kosztów uprawy, gdyż te preparaty są stosunkowo drogie. Jeżeli do nawożenia będziemy wykorzystywać własny kompost, nawozy zielone lub wyciągi roślinne, to takie uprawy naprawdę będą bardzo mało kosztowały. A jeśli będziemy do tego zbierać sami deszczówkę – to obniżymy koszty naprawdę do minimum! Nie będziemy wtedy przepłacać kupując na bazarach.

Różnorodność warzyw i owoców spora – jednak klientów brakuje wśród straganów

To jest na topie

Polski Związek Działkowców szeroko promuje powrót do tradycyjnej roli działki, jako miejsca produkcji własnej żywności. Stąd liczne programy zachęcające do rozpoczęcia własnych upraw warzyw, owoców i ziół – np. „Otwarty program nowoczesnego zagospodarowania i użytkowania działek na miarę potrzeb współczesnych rodzin”. Wydano też wiele bezpłatnych broszur dostępnych w zarządach ROD, wyjaśniających jak prowadzić własne uprawy. A w październiku ukaże się nowa książka „Warzywnik dla każdego”, w praktyczny sposób wyjaśniająca jak założyć i pielęgnować własny warzywnik.

Dominik Taraska, redakcja „Działkowca”