Wciąż rosną zagrożenia dla zdrowia ludzi wynikające ze smogu „wiszącego” nad polskimi miastami, dlatego nieprzerwanie trzeba zastanawiać się, jak poprawiać jakość powietrza. O ile poprawa powietrza na zewnątrz w miastach zależy przede wszystkim od działań władz i świadomości mieszkańców, o tyle jakość powietrza w naszych mieszkaniach, domach możemy znacząco poprawić sami. A to wszystko dzięki roślinom doniczkowym, które – umiejętnie dobrane – będą nie tylko zielonym akcentem, ale mogą znacząco oczyszczać powietrze, którym oddychamy w domowych pieleszach.
Zanieczyszczeń w powietrzu jest bardzo wiele, a najgroźniejsze dla zdrowia i najczęściej występujące to:
- Formaldehyd – np. z płyt wiórowych, drewna, dywanów
- Benzen – np. z olejów, farb, różnych tworzyw sztucznych
- Tlenek węgla – ze spalin, gazów, dymu
- Trichloroetylen –np. z klejów, lakierów, farb drukarskich
Jest wiele roślin doniczkowych, które znamy i stosujemy od lat, ponieważ są łatwe w uprawie i stanowią zieloną ozdobę naszych mieszkań i domów. Rzadko jednak zdajemy sobie sprawę, że właśnie wśród tych roślin są prawdziwe „skarby”, które pochłaniają szkodliwe substancje i produkują dla nas zdrowe powietrze. W hodowli spotkać można co najmniej kilkanaście roślin, które w mniejszym lub większym stopniu realnie wpływają na poprawę jakości powietrza we wnętrzach, a co za tym idzie także na poprawę samopoczucia ludzi. Dzięki zastosowaniu konkretnych roślin znacząco można zmniejszyć niekorzystne objawy zdrowotne. Rośliny te odpowiednio zastosowane we wnętrzach wpływają głównie na:
- obniżenie podrażnień oczu
- zmniejszenie podrażnień układu oddechowego
- zmniejszenie przypadków bólu głowy u personelu o
- zredukowanie przypadków upośledzenia oddychania
- zmniejszenie zachorowań na astmę
Istnieje pewien kanon kilku roślin o szczególnych właściwościach, dzięki którym są wybitnie cenione i polecane do mieszkań, domów i wnętrz w ogóle. Jakie to rośliny? Jakich potrzebują warunków?
1. ZŁOTOWIEC ŻÓŁTAWY, Palma Areka (Chrysalidocarpus lutescens)
Palma nadająca się do uprawy w domu, która jednak potrafi osiągnąć dość duże rozmiary, jak na przeciętne mieszkania – nawet w donicach łodygi tej rośliny potrafią osiągnąć 1,8m wysokości. Złotowiec oczyszcza doskonale powietrze z dwutlenku węgla (CO2 w O2). 4 rośliny (o wielkości sięgającej do ramion dorosłego człowieka) na osobę potrafią zapewnić doskonałej jakości powietrze (dane: zdrowy-dom.com).
Jak uprawiać złotowiec? Najlepiej rośnie w temp. 18-27 °C. Należy go obficie podlewać, złotowiec musi mieć zawsze wilgotne korzenie. Raz w miesiącu dodać nawozu dla roślin doniczkowych. W upalne, letnie dni, palmę należy zraszać codziennie. Najlepiej rośnie w jasnym, choć nie bezpośrednim, świetle – należy go ochronić przed bezpośrednio padającymi promieniami słonecznymi. Okazy o przerośniętych korzeniach należy przesadzać na wiosnę.
2. SANSEWIERIA GWINEJSKA, Wężownica (Sansevieria trifasciata)
Popularna od lat sansewieria (w kilku odmianach) bywa też nazywana „językiem teściowej”, pochodzi z zachodniej Afryki. Opisywana odmiana ma liście w formie miecza, z żółtymi obrzeżeniami, co jest niezwykle dekoracyjne. Jest bardzo łatwa w hodowli i odporna. Sansewieria oczyści powietrze z dwutlenku węgla (CO2 w O2) w nocy, a także z benzenu, ksylenu i toluenu, trójchloroetylenu i formaldehydu. Dzięki temu, razem ze wspomnianym wyżej złotowcem, z pewnością bardzo znacząco poprawi jakość powietrza w pomieszczeniu – 6 do 8 sztuk roślin (sięgających mniej więcej do pasa) na osobę oczyszcza powietrze w pomieszczeniu zamkniętym (dane: zdrowy-dom.com).
Jak o nią dbać? Pomimo, że jest bardzo odporna, to nie należy trzymać jej w temperaturze poniżej 13°C, a optymalna temperatura uprawy to 18-27 °C. Podlewamy ją niezbyt obficie latem i oszczędnie zimą. Świeżo posadzonych roślin nie należy nawozić przez 6 miesięcy, potem raz na miesiąc zasilamy rośliny specjalnym nawozem – najlepiej do kaktusów. Lubi stanowiska nasłonecznione oraz lekko zacienione. Co też bardzo ważne, wilgotność powietrza nie ma żadnego wpływu na tę roślinę. Przesadza się ją raz na 4-5 lat, gdy już nie mieści się w doniczce.
3. EPIPREMNUM ZŁOCISTE, Rafidofora Złota (Epipremnum aureum)
Niemniej popularne w naszych domach epipremnum złociste pochodzi z Wysp Salomona. Jej Znak rozpoznawczy rośliny to bardzo długie, mocno rozgałęzione łodygi i twarde, kanciaste liście o kształcie sercowym – zielone, żółto nakrapiane. Rafidofora oczyszcza powietrze z formaldehydu i innych lotnych związków organicznych (LZO). 3 sztuki na osobę powinny zapewnić najlepszą jakość powietrza (dane: zdrowy-dom.com).
Czego potrzebuje epipremnum? Nie toleruje spadków temperatury poniżej 10°C i nadmiaru wody w glebie. Najlepiej rośnie w temp. 18-24 °C. Latem warto spryskiwać liście 2-3 razy w tygodniu. Epipremnum lubi lekko kwaśny odczyn gleby, dlatego należy zasilać roślinę, używając nawozów z lekką ilością torfu oraz nawozy płynne przeznaczone dla roślin ozdobnych. Nie lubi bezpośredniego nasłonecznienia, woli lekko zacienione miejsca. Tę roślinę trzeba chronić przed wyziewami z urządzeń gazowych i olejowych. Przesadza się ją na wiosnę.
4. SKRZYDŁOKWIAT, skrzydłolist (Spathiphyllum)
Roślina ta, podobnie jak poprzednie również od lat jest chętnie stosowana w naszych domach i mieszkaniach. Skrzydłokwiaty to długowieczne rośliny, pochodzące z Meksyku, tropikalnej Ameryki, Malezji, rosną na zachodnim Pacyfiku, w naturalnych warunkach powszechnie występują wzdłuż rzek i strumieni.
Nie mają zbyt dużych wymagań uprawowych – najlepiej czują się w środowisku o temperaturze powyżej 18 stopni i należy unikać tylko umieszczenia ich w przeciągu. W lecie muszą być bardziej oddalone od bezpośredniego światła słonecznego. Rośliny z rodzaju skrzydłokwiat, mają zdolność wchłaniania pięciu związków chemicznych zanieczyszczających powietrze – formaldehydu, benzenu, ksylenu, trójchloroetylenu i tlenku węgla). Dodatkową ozdobą skrzydłokwiatów są charakterystyczne białe, kolbiaste kwiatostany.
Oprócz opisanych roślin, na poprawę jakości powietrza we wnętrzach mogą wpłynąć także:
Bambus palmowy (Sasa palmata), Chamedora wytworna, nazywana palmą koralową (Chamaedorea elegans), Nefrolepis wyniosły (Nefrolepis exaltata), czyli najpopularniejsza paproć domowa, draceny (Dracaena), fikusy (Ficus), zielistka (Chlorophytum).
oprac.:
Maciej Aleksandrowicz
OZ Mazowiecki
